कम्पयुटर शिक्षा



æcfh} ljj]sL jg sbflrt ef]lnsf] ;"o{ ltdL gb]Vg klg ;S5f}+ .Æ—kfOyfuf]/;

sDKo'6/ lzIff cfhsf] cfjZostf / pkof]lutf .
lzIfs M e'jg 1jfnL

 





ljZj clxn] @! cf}=ztflAbdf /dfO/x]sf] 5 . jf:tjdf eGg]xf] eg] @! cf}=ztfAbLnfO{ 6]Sgf]nf]hL (Technology) ztfAbL eg]klg km/s kb}{g . cGo lhjsf t'ngfdf dfgj h;/L cufl8 j9\of] To;}u/L  6]Sgf]nf]hL (Technology) klg b|'t utLdf cufl8 jl9/x]sf] 5 . ljZj clxn] 6]Sgf]nf]hL(Technology)  ljgf jfRg g;Sg] ePsf] 5 .Jofkf/, jfl0fHo, pBf]u, lzIff, lj1fg, e"uf]n, Hof]ltif, vuf]n cflb If]qdf o;n] cfˆgf] clwsf/ Psnf}6L jgfPsf] 5 .ljleGg 6]Sgf]nf]hL(Technology)  dWo] sDKo'6/(Computer) 6]Sgf]nf]hL(Technology)  ch ;j}eGbf pRr :yfgdf /x]sf] 5 . cfh eGbf ef]ln ef]ln eGbf k;L{ o;n] gof gof s'/fsf] km8\sf] dfb}{ 5 .

sDKo'6/(Computer)  eGg] zAb Nofl6g zAbsf] Computare jf6 cfPsf] xf] . o;sf] cfljisf/ ;fwf/0ftof lx;fjlstfj ug]{ d]l;gsf] ?kdf ePsf] x'bf o;nfO{ sDKo'6/(Computer)  gfdfs/0f ul/Psf] xf] . t/ cfh sDKo'6/ olQdf dfq l;ldt /x]g . o;nfO{ ljB'lto pks/0fsf] ?kdf kl/eflift ug{ ;lsG5 .

cfjZostf g} cfljisf/sf] hggL xf] eGg] s'/fnfO{ dgg ub}{ cfˆgf] cfjZostfx?sf] vf]lh ubf{ ub}{ dflg;n] ;j{k|yd Ozfk"j{ #%)) lt/ cfjs;(Abacus) eGg] ;fwf/0f sf7sf] tYofÍdf k|of]u x'g] ;fdfg ;fdfgsf] cfljisf/ u/L cfˆgf ;fwf/0f lx;fj lstfjsf] sfd ug{ yfn]sf] kfOG5 . o;}sf] ljs;Lt ?k x'b} ;g\ !^!$ lt/ j]nfotsf j}1flgsx?jf6 PdfpG6 SofNs'n];g (Amount Calculation) ;DjlGw d]l;gsf] cfljisf/ u/] eg] ;g\ !^@) df g} j]nfotL j}1flgsx/n] :nfO8 ?n/(Slide Ruler) sf] cfljisf/ ul/ o;nfO{ cufl8 j9fPsf lyP .

;g\ !^$@ df k|m]Gr ul0ft ljz]if1n] lgs} ;'wfl/Psf] SofNs'n]6/ kf:snfOg (Pascaline) sf] cfljisf/ u/] . ljleGg j}1flgsx? / cfljisf/sx?n] cfw'lgs / ;/n tl/sfjf6 sfd ;+rfng ug{ ;lsg] o:tf oGqx? pTkfbg ub}{ hfg] qmddf ;g\ !(#^—#& df cd]l/sfsf]  Haward University sf Dr. Haward  n] Mark I gfds Ps sDKo'6/sf] cfljisf/ u/] . sDKo'6/sf] Oltxf;df o;nfO{ klxnf] cfw'lgs sDKo'6/ dflgG5 . ;g\ !($@ df Atanosoft n] ABC gfds sDKo'6/ To;}u/L ;g\ !(%! Dff John Mouchly n] UNIVAC gfds sDKo'6/ pTkfbg ul/ sDKo'6/sf] ljsf;df ult yKg] sfo{ u/]sf lyP . ;g\ !(&! df Intel co-operation  sf] Micro chips sf] cfljisf/ kl5 gof gof sDKo'6/ pTkfbg / k|of]udf jf9Lg} cfPsf] 5 .

g]kfnsf] Oltxf;df sDKo'6/ ljsf;qmdsf] Tolt nfdf] Oltxf; 5}g\ . g]kfndf ;j{k|yd lj=;= @)@* ;fnsf] hgu0fgfdf 8f6f k|;f]wg ug{ g]kfn ;/sf/n] cToGt} dxuf]+ ef8f lt/]/ IBM 1401 gfd u/]sf] sDKo'6/ NofOPsf] lyof] . kl5sf lbgdf sDKo'6/sf] cfjZostf dxz'z x'g yfn]kl5 pQm sDKo'6/ g]kfn ;sf/n] lkmtf{ gu/L lsg]/ /fv]sf] lyof] . o;kl5 lj=;=@)#! ;fndf EDPC sf] :yfkgf / lj=;=@)#( ;fnb]vL ljleGg sDkgLsf dfOqmf] sDKo'6/x? lelqg yfn] ;u;u} sDKo'6/ tfnLd lbg] ;+:yfx? CC, MIPS, DSI v'n] . lj=;=@)%% ;fnb]vL otf g]kfndf klg w]/}h;f] If]qdf sDKo'6/sf] k|of]u x'g yfn]sf] kfOG5 .

sDKo'6/ s] xf] t < l8lh6n ;fwg cyf{t ljB'tjf6 rNg] Ps On]S6f]«lgs (Electronic) ;fwg, h;sf] dfWodjf6 ljleGGf lsl;dsf tYofÍx?nfO{ k|f];]; (Process)  ug]{ sfd ul/G5 . jt{dfg cj:yfdf sDKo'6/ x]bf{ ;fwf/0f nfu]klg To;leq x'g] k|f];]l;Ë k|0fnL (Processing System) ;j}nfO{ yfxf gx'g ;S5 . dlg6/, lsjf]8{, dfp;, l;:6d o'lg6 -d]df]/L o'lg6, k|f];]l;Ë o'lg6, sG6«f]n o'lg6, nlhs o'lg6_ lk|G6/, :Sofg/, h:tf ;fwgnfO{ ;fwf/0ftof ;du|df sDKo'6/ o'lg6 elgG5 . oL jfx]s sDKo'6/ ;DjlGw ;fwgx? klg x'G5g\ . o:tf lkmlhsn ;fwgx?g} sDKo'6/ xf8{jo/ (Hardware) x'g\ .

xf8{j]o/df k|of]u x'g] ;Dk"0f{ ;fdfu|Lx? On]lS6«sn / On]S6«f]lgS; g} x'g\ . l;lnsg / hd]{lgod wft'jf6 jg]sf On]lS6«s ;ls{6x?sf] ;lDd>0f jf6 g} ljleGg lrK;x?sf] lgdf{0f ePsf x'G5g\ . l;lnsg lrK;x?jf6 jg]sf 6«flGh:6/ / 8fof]8x?sf] ;+of]hgjf6 tof/ ePsf xhf/f}+j6f nlhs u]6\;x?sf] tof/L ?knfO{ cfO=;L=elgG5 . w]/} lsl;dsf cfO{=;L=lrK;x?sf] ;lDd>0fjf6 g} sDKo'l6Ë k|0ffnLsf] ?k tof/ x'G5 . sDKo'6/ l;:6d k"0f{ ?kdf tof/ x'gsf nfuL xf8{j]o/n]dfq x'b}g\ . ;ˆ6j]o/sf] klg lgs} 7"nf] dxTj x'G5 . ;ˆ6j]o/ s;/L jg]sf x'G5g t < xfdLn] sDKo'6/ ;ˆ6j]o/ b]v]sf ljleGg lsl;dsf lrq, cIf/, sn/, nufot ;Dk"0f{ s'/fx/ s] sDKo'6/ leq 6f;]/ cyjf :6f]/ u/]/ /fv]sf x'G5g\ t < kSs} x'b}g\ . sDKo'6/df nufOg] ljleGg lrK;x? Ps csf{;u kl/lrt x'G5g\ . ;ˆ6j]o/ jgfpbf oL lrK;x?nfO{ cfwf/ dfg]/ jgfOPsf] x'G5 . pbfx/0fsf] nfuL sDKo'6/df 6fOk ePsf] B cIf/ tf/sf] dfWodjf6 l;:6d o'lg6 leq k|f];]l;Ë eP/ dlg6/df l8:Kn] x'G5 . B lyr]sf] 7fp cyf{t lsjf]8{ sg]S;g u/fpg] l;:6d /B n]v]sf] 7fp cyf{t s'g} k|f]u|fdnfO{ ;ˆ6j]o elgG5 . ;ˆ6j]o/n] xf8{j]o/nfO{ sfd cxf«pg] ub{5 .

sDKo'6/ g} cfjZos lsg < cfhsf] ztflAbdf sDKo'6/n] h'g;'s} If]qdf klg l5§} kl/jt{g Nofpg ;kmn ePsf] 5 . s[lif qmflGt, cf}Bf]lus qmflGt eGbf sDKKo'6/sf] ljsf; / k|of]un] ul/Psf sfdx? l5§} ;dodf ;lhnf] / ;'ljwfhgs tl/sfn] ;';DkGGf ug{ ;lsg] s'/f s;}n] gsfg{ ;Sb}g . ;'?;'?d sDKo'6/ cGToGt} dxËf] kg]{ ePsfn] o;sf] cfjZos s] < eGGf] s'/fdf ;j}sf] kx'r k'Ug ;s]sf] lyPg t/ ljZjdf eO/x]sf] ljsf;sf] b'|tt/ ult / ;dosf] kl/jt{g ;u;u} ljleGg lsl;dsf sDkgLn] ljleGg lsl;dsf sDKo'6/x? pTkfbg u/L ;j{;fwf/0f JoflStsf] lhjgz}nL cfw'lgsttflt/ / sfo{x? l56f] ;lhnf] tl/sfn] ;DkGg ug{sf] nfuL ;j}sf] kx'r k'Ug] sDKo'6/x? jhf/df pknAw x'g yfn] . h;n] ubf{ sDKo'6/sf] k|of]u ;fgf ls;fg b]vL lnP/ 7"nf 7"nf cf}Bf]uLs sf/vfgfdf x'g yfNof] . cfhsf] ztflAbdf sDKo'6/ lzIff, :jf:Yo, ;+rf/, /Iff, cGtl/If k|ljlw h:tf y'k|} If]qdf k|of]u e}/x]sf 5g\ . xfdLn] ug]{ b}lgs sfo{x? l56f] ;lhnf] ;'/lIft / ;'ljwfhgs tl/sfn] ;DkGg ug{sf] nfuL sDKo'6/ k|ljlwsf] k|of]u ul/Psf] 5 . cfhsf] j}1flgs k4ltdf sDKo'6/n] cg';Gwfgsf] I]fqdf klg dxTjk"0f{ e"ldsf lgjf{x u/]sf] 5. ;'rgf k|ljlwdf sDKo'6/ k|ljlwsf] k|of]un] lgs} xnrn g} NofPsf] 5 .

;g\ !(^( lt/ ;'rgfnfO{ ;':ki6, ;'/lIft clg b|'t ultsf cf];f/ k;f/ ug{ cd]/LsL /Iff dGqfno k]G6fugn] cWoog cg';Gwfg kZrft :ki6 ?k/]vf tof/ kf/L cfˆgf] ;+~hfndf /x]sf ;Dk"0f{ sDKo'6/;u ;"rgfsf] cfbfgk|bfg sf] ;'?jft u/] . olx tGqnfO{ cfh xfdL ;'rgf ;~hfn (Internet) elgG5 . O{—d]n(E-mail) Pp6f ljB'lto x'nfs xf] of] olt zlQmzfnL 5 sL h;n] s'g} lrl7kqnfO{ l56f] 5/Ltf] / ;'/lIft tl/sfn] ljZjsf] h'gs'g} s'gfdf klg ;lhn} k'¥ofpg ;S5 ;fy} ;'rgf ;fem]bf/L / ;|f]tx?,(Information Sharing & Resources) Jofkf/Ls s'/fsfgL, (Business Communication)k|rf/ k|;f/,(Advertising) cgnfOg ;lkË,(Online shoping)  s'/fsfgL (Chat) h:tf ;]jfx? OG6/g]6n] lbb} cfO{/x]sf] 5 .

sDKo'6/ lzIff cfhsf] ljZjsf] Pp6f ckl/xfo{ ljifo jg]sf] 5 . xfd|f] b]zdf h;/L c+u|]hL, u0fLt, tyf lj1fg h:tf ljifonfO{ clgjfo{ ljifosf ?kdf kf7\oqmddf ;dfj]z u/L k7g kf7g u/fpb}+ cfPsf] 5 . To;}ul/ cj sDKo'6/ ljifonfO{ klg ljBfno :t/ b]lvg} clgjfo{ ljifosf] ?kdf /fvL k7g kf7g u/fpg ckl/xfo{ ePsf] 5 . ef]lnsf lbgdf b]z rnfpg] bIf hgzlQm tof/ kfg{sf] nfuL ljBfyL{x?nfO{ sDKo'6/ ljifosf] lzIff cfh}b]vL lbg'kg]{ ePsf] 5 . ;d|u ljZjsf] of] cfjZostf ;u;u} xfd|f] :s'nn] klg lj=;=@)^$ ;fnb]lv sDKo'6/ lzIff lbb} cfO/x]sf] 5 . u|fld0f If]qsf] ljBfno To;df klg k|of{Kt sDKo'6/ sdL, bolgo ef}lts cj:yf, h6Ln cfly{s ;d:of sf jfjh't klg ljBfyL{x?n] cfˆgf] ;'gf}nf] eljiosf] nfuL sDKo'6/ lzIffnfO{ Jojzflos ljifosf] ?kdf cufn]s} 5g\ .

cGtt cfhsf] @! cf}+ ztfAbLdf sdKo'6/ k|ljlw ; ;fgf s[lif k]zf cufNg] b]lv lnP/ dfgj lgld{t e" pku|x sf] vf]lh ug]{ sfd;Dd k|of]u x'b} cfPsf] 5 . eljiosf lbgdf o;sf] k|of]u cem} Jofks lj:t[t x'g] s'/f s;}n] gsfg{ ;Sb}g .  t;y{ sDKo'6/ lzIff cfh ;j}sf nflu ckl/xfo{ cfjZostf ePsf] 5 .
saphal_rrj@yahoo.com







Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

जेन्जी

  जेन्जी कतिपय कुराहरु असम्वभ भन्दा माथि हुन्छन । कतिपय परिस्थितिहरु आकलन गरेभन्दा झनै माथि हुन्छन । नेतृत्वले चाहन्छ भने देश पाच/दश वर्षमै कायापलट हुन्छ । जेन्जी पुस्ता- बधाई । देश लाइ गतिसिल बनाउनु छ । अझै पनि निकास आएको हैन जेन जी । तपाइहरुले 28 घण्टा नपुग्दै ती गद्धार हरुलाइ फ्याकिसक्नु भएको छ । र पनि अझै नेतृत्व तय भएको छैन । सन् १९९७ देखि सन् २०१२ भित्र जन्मिएका डिजिटल पुस्ता इन्टरनेट युगमा हुर्किएका पहिलो पुस्ता हो । यहि पुस्ताले स्मार्टफोन , सामाजिक सञ्जाल , डिजिटल प्लेटफर्मलाई आफ्नो जीवनशैलीको रुपमा अंगिकार गर्दै हुर्किएका हुन् । त्यसैले पनि यसअघि खासगरी सामाजिक सञ्जाल र डिजिटल प्लेटफर्ममा असन्तुष्टि पोख्ने गरेको उक्त पुस्ताले नेपाल सरकारले सामाजिक सञ्जाल बन्द भएसँगै आन्दोलनको घोषणा गरेर सडकमा ओर्लियो ।   आन्दोलन हुनुका प्रमुख कारणहरु :   नेपालको इतिहासमा आन्दोलन , विद्रोह र क्रान्ति कुनै नयाँ कुरा होइन। प्रत्येक पुस्ताले आफ्नो पीडा , असन्तोष र अधिकारको मागलाई सडकबाटै उच्चारण गरेको छ। राणा साशन , पंचायती दमन , १० बर्षे जनयुध्द को अनुभब गरिसकेका छन् ...
Read more

म त म नै हो ।

               म त म नै हो ।                                                                                                            भुवन ज्ञवाली  के लख्नु, र के वाेल्नु, के गर्नु हाे म यस्तै छु । यस्तै भन्दा कही कतै म जुजुमान भन्ने कथा सर्सती याद हुन्छ अली सानैमा पढेकाे सायद ७, ८ कक्षामा । काे नै किन हुन पर्याे र म त म नै हु । आफु अरुकोही किन हुन सकिन। फलानो जस्ताे भन्ने किन भइन यस्तै कुराहरु आउछन मनमा तर फेरी उहि संम्झन पुग्छु म त म नै हु । अरुकाे डाह इर्ष्या छैन मलाई । हाे म भन्ने गर्छु सवैलाइ राम्राे वन है असल हुनपर्छ। तर सवै राम्राे मात्रै भएकाे भए नराम्राे याे शव्दकाेषमा कहावाट पर्याे ।यहि साेच्छु फेरी त्यही म त म नै हु । के गरिस के पढिस सवैले साेधछन तर के गरीनस के भएन...
Read more

सोचे जस्तो हुन्न जीवन !!!!

सोचे जस्तो हुन्न जीवन !!!!           हावासँग उडेको आत्मा जीवन के हो कस्लाई के थाहा जीवन एउटा कथा रहेछ । सुख पछि दुःख दुःख पछि सुख , हाँसो पछि आँशु आँसु पछिको हाँसोको एउटै सामीप्यता अनि मीलन पछि विछोड विछोड पछि मीलन यसरी समयले छल गर्दै गर्दै सेकेन्ड मीनेट घण्टा दिन महिना र बर्ष गरी समयले नेटो काटीरहेको थियो । अनि म पनि त्यही समयलाई आत्मसाथ गर्दै अगाडी बढीरहेको थिय । अब त मेरो मन भित्र हरेक कुराहरुको भण्डार भए झै लागीरहेको थियो । कि राधाले साच्चै नाटक गरेको त हैन्न । मेरो जीवनमा ठुलो हुरीबतास ल्याउन आटेको त हैन्न । उनको खुसीलाई हेँर्दा मलाई केही भन्नै मन लाग्दैनथ्यो । तर के गर्नु कहीले काही त झर्को लागेर आउँथो । उसैले त हो मलाई छोडेर गएकी फेरी उसैलाई सम्झेर यो मनमा कती पिर र पिडालाई गोडमेल र जलमल गरेर राख्ने । यसरी मेरो जिन्दगी कतीन्जेल चल्छ यस्तै कुराहरु मनमा खेलीरहँदा त केही घृणा जागेर आउँथ्यो र केही क्षण भुलन सफल हुन्थे । तर के गर्नु दिन पछि रात त अबश्य आईहाल्छ त्यो त प्रकृतिको नियमनै थियो । मलाई पनि राधासँगको प्रेम त्यही प्रकृतीको नियम झै थियो मीलन प...
Read more